Dạo gần đây, một trong những lời than vãn phổ biến mà tôi nghe được từ bạn bè và thấy tràn ngập trên mạng xã hội là: ai nấy đều có vẻ phải dành nhiều thời gian hơn cho việc dọn dẹp, nấu nướng và làm việc nhà. Những bữa ăn từng diễn ra ngoài tiệm hoặc trên đường giờ đây hầu hết đều diễn ra tại nhà, kéo theo bao công việc bếp núc. Mà khi cả ngày đều ở nhà, bồn rửa bát chẳng mấy chốc lại đầy, mọi thứ dường như cũng bẩn nhanh hơn gấp bội.
Giống như hầu hết mọi người, tôi cũng đang vật lộn với việc phải làm nhiều điều mình vốn chẳng ưa. Nhưng, trong gian khó, người mạnh mẽ sẽ… tìm thấy niềm vui (ý tôi là, câu nói đó chắc hẳn phải có phiên bản này chứ nhỉ???). Vậy nên tôi đã thử đi tìm cảm hứng để biến những việc nhà buồn tẻ nhất trở nên dễ chịu hơn.
Tôi bắt đầu bằng cách hỏi cộng đồng Joyspotters Society, một nhóm trực tuyến mà tôi sáng lập, nơi mọi người cùng nhau khám phá và tạo ra nhiều niềm vui hơn trong cuộc sống thường nhật. Và tôi đã thực sự bất ngờ trước phản hồi nồng nhiệt từ họ. Tôi đã gom những chia sẻ ấy thành từng nhóm chủ đề để bạn dễ tìm ra điều phù hợp với mình nhất, kèm theo một vài mẹo của riêng tôi và những gợi ý thú vị mà tôi thu nhặt được từ quá trình nghiên cứu.
Image: Pete Ryan
1. Đặt đồng hồ bấm giờ
Genevieve, một thành viên trong nhóm, viết: “Tôi từng ghét cay ghét đắng việc dọn máy rửa bát (tôi biết, than vãn như thế là sang chảnh quá) cho đến khi tôi thử canh giờ xem mình mất bao lâu để làm việc đó. Chỉ có 4 phút. Biết rồi thì chẳng thấy to tát gì nữa.”
Tôi thích cách này vì nó giúp ta tỉnh ngộ. Việc tưởng chừng như dài đằng đẵng hóa ra lại chỉ ngắn ngủi khi ta nhìn kỹ vào nó.
Ngoài ra, đặt hẹn giờ cũng khiến công việc giống như một cuộc đua nho nhỏ, biến nó thành một trò chơi. Vanessa chia sẻ rằng cô thường đặt đồng hồ 17 phút mỗi sáng thứ Hai để dọn nhà vệ sinh. “Lúc nào tôi cũng cố vượt kỷ lục! Rất thích cảm giác bắt đầu tuần mới mà đã hoàn thành việc đó rồi.”
Tôi từng làm điều tương tự khi luyện vẽ ở trường cao học, mỗi bức phác họa chỉ được dành đúng 20 phút. Việc bị “canh giờ” khiến tôi tập trung hơn, như được tiếp thêm năng lượng để hoàn thành hàng loạt bản vẽ lặp đi lặp lại trong phần khởi động.
2. Nhảy múa cho tan mệt
Nhiều thành viên của Joyspotters chia sẻ rằng họ có một playlist nhạc thật sôi động để giữ tinh thần phấn chấn trong lúc làm việc nhà. Những bản hit đình đám từ thập niên 80, 90, 2000 là lựa chọn được ưa chuộng nhất, nhưng bất kỳ giai điệu nào có tiết tấu nhanh và rộn ràng đều phát huy tác dụng. (Một vài cái tên được yêu thích là Spice Girls, B52s và Hanson. Riêng Marike còn có một “bài hát dành riêng cho việc hút bụi” mà cô rất vui lòng chia sẻ.)
Tôi hoàn toàn đồng tình với sức mạnh chữa lành của âm nhạc khi phải làm việc nhà. Những buổi tổng vệ sinh hằng tuần của tôi trở nên thú vị hơn hẳn từ ngày người yêu tôi Albert, tìm ra playlist “Cleaning + Organizing” trên Spotify.
Và nếu giữa lúc đang cọ rửa mà bất chợt muốn nhảy vài điệu thì sao? Phần lớn mọi người trong nhóm đều đồng ý rằng nên chiều theo cảm hứng ấy. Shelly viết: “Tôi dùng tai nghe không dây và có riêng một playlist mang tên ‘Joy’ gồm toàn những bài khiến tôi vui. Bật chế độ shuffle, vừa dọn vừa nhảy, cảm giác thời gian trôi nhanh hẳn.”
Thậm chí, dù có tốn thêm chút thời gian, thì bạn vẫn thấy như thể công việc kết thúc sớm hơn. Và nếu bạn đầu tư thêm một đôi dép lau nhà như lời khuyên của Twila, thì mỗi cú xoay người, lắc hông của bạn không chỉ vui mà còn… sạch luôn cả sàn nhà!
Âm nhạc và nhảy múa cũng giúp xoa dịu những cảm giác khó chịu do một số việc nhà gây ra. Linzi, một nhà thiết kế trong nhóm, tâm sự: “Tôi ghét hút bụi vì tiếng ồn khiến tôi lo lắng, lại mất thời gian nữa. Nên tôi đeo tai nghe, bật nhạc thật to và ép mình phải nhảy múa khắp căn hộ trong lúc dọn dẹp.”
Câu chuyện của Linzi khiến tôi nhớ rằng: có những việc nhà không chỉ tẻ nhạt, mà còn gây kích ứng, như tiếng động quá lớn, mùi hóa chất mạnh hoặc gợi lên cảm xúc tiêu cực như buồn nôn, khó chịu. Thêm vào đó một vài trải nghiệm dễ chịu, nhẹ nhàng sẽ giúp xoa dịu phần nào những cảm giác đó.
3. Thêm một chút “niềm vui tội lỗi” vào việc nhà
Trước tiên, tôi muốn nói rõ điều này: tôi không thích cụm từ “niềm vui tội lỗi” cho lắm. Trừ khi niềm vui ấy làm tổn thương chính bạn hoặc ai đó khác, thì cái cảm giác tội lỗi gắn với nó thường chỉ là kết quả của những đánh giá chủ quan từ bên ngoài về việc điều đó có “đáng” để tận hưởng hay không. Tại sao ta lại tự làm hỏng niềm vui của mình bằng cách dán cho nó một nhãn tiêu cực như vậy?
Dẫu vậy, cảm giác “có lỗi” ấy quả thực rất khó dứt bỏ. Và một trong những thú vui thường bị gán mác “không nên” nhất chính là xem tivi. Nhiều thập kỷ bị chỉ trích đã khiến chúng ta tin rằng tivi chỉ là “kẹo cao su cho não bộ,” nên ngay cả khi đang tận hưởng một chương trình nào đó, ta vẫn có cảm giác… đang làm điều gì sai.
Nhưng nếu ta “ghép đôi” một thú vui như thế với một việc nhà ngán ngẩm thì cả hai dường như cùng được “chuộc lỗi”. Việc tự cho phép mình xem chương trình yêu thích trong lúc ủi quần áo hay gấp đồ giặt sẽ tạo nên một ranh giới hợp lý cho việc giải trí, đồng thời khiến công việc trở nên nhẹ nhàng hơn rất nhiều.
Eveline chia sẻ: “Tôi cực kỳ thích gấp quần áo! Vì đó là một trong số ít những việc nhà có thể làm trong lúc xem tivi! Thế nên tôi cũng không còn thấy có lỗi khi tranh thủ coi một vlog hay show ngắn giữa ngày nữa.”
4. Đánh thức giác quan bằng hương thơm
Một điều khiến tôi bất ngờ khi dọn bếp gần đây là niềm vui đến từ việc “tái ngộ” với Citrasolv, một loại nước tẩy rửa thiên nhiên chiết xuất từ tinh dầu vỏ cam. Nó đánh bay dầu mỡ cực kỳ hiệu quả, mà mùi hương cam lại khiến tinh thần tôi phấn chấn hẳn lên.
Nhiều thành viên trong Joyspotters cũng là những người yêu thích việc đưa hương thơm dễ chịu vào công việc dọn dẹp hằng ngày. Nandita thường rắc vài giọt tinh dầu oải hương lên ga giường sau khi dọn xong, còn Mandalynn thì cho thêm tinh dầu thiên nhiên vào các sản phẩm vệ sinh để tạo mùi thơm dịu nhẹ, trong lành.
Một số người khác thì chọn hẳn những loại chất tẩy có hương thơm dễ chịu (The Laundress là một thương hiệu được yêu thích), hoặc đốt nến thơm trước hoặc sau khi dọn nhà.
Việc này không chỉ khiến việc dọn dẹp bớt đơn điệu, mà còn biến nó thành một dạng “liệu pháp hương thơm” tinh tế. Oải hương là lựa chọn tuyệt vời vì đã được khoa học chứng minh có khả năng giảm lo âu. Còn hương cam, chanh hay quýt có thể giúp bạn giữ không gian sạch sẽ lâu hơn, một nghiên cứu cho thấy con người có xu hướng ít bày bừa hơn khi ở trong không gian có mùi cam quýt nhẹ nhàng.
5. Ghi lại hành trình của bạn
Đây là gợi ý đến từ Nicole, một Joyspotter chính hiệu: “Thỉnh thoảng tôi không có chút hứng thú nào để nấu ăn… nhưng gần đây tôi bắt đầu quay video tội phạm time-lapse lại quá trình nấu và nó khiến mọi thứ trở nên siêu vui!”
Với cô, niềm vui đến từ hai tầng: trong lúc làm, cô biết mình đang tạo nên một video thú vị để mong đợi (cảm giác trông chờ này kích hoạt sự hứng khởi, vốn là một chất xúc tác mạnh mẽ cho niềm vui). Và sau đó, phần thưởng chính là được ngồi xem lại thành quả bằng hình ảnh.
Kerri kể rằng cô có một người bạn dùng chiêu tương tự cho việc dọn dẹp, và còn chỉ ra một lợi ích khác: khi quay time-lapse, điện thoại sẽ bận, bạn sẽ không bị xao nhãng bởi mạng xã hội hay tin nhắn trong lúc lau nhà, rửa bát.
Nếu quay time-lapse nghe có vẻ hơi phức tạp, bạn vẫn có thể dùng điện thoại để tăng niềm vui theo nhiều cách khác. Valeska kể: “Tuần trước, tôi quay vài video bằng filter Snapchat, giả vờ hát nhép và làm mấy trò ngớ ngẩn trong lúc dọn dẹp rồi gửi cho bạn bè.”
Cô nói những video đó khiến cô “cười nghiêng ngả (và lan tỏa niềm vui), đồng thời tiếp thêm năng lượng cho tôi trong lúc làm việc.” Một gợi ý đơn giản khác: chụp ảnh trước và sau khi dọn dẹp rồi gửi cho bạn bè xem.
- Biến việc nhà thành nghi thức biết ơn hay ăn mừng nho nhỏ
Theo Casper ter Kuile, tác giả cuốn The Power of Ritual, một nghi thức được tạo nên từ ba yếu tố: ý định, sự chú tâm và tính lặp lại. Một thói quen có thể chỉ là điều ta làm lặp đi lặp lại, nhưng nếu ta đặt vào đó một ý nghĩa và dành cho nó sự chú tâm, ta sẽ biến nó thành một nghi thức.
Lisa, một thành viên trong cộng đồng Joyspotters, có một “nghi thức” trước khi dọn nhà: cô thắp một ngọn nến và lặng lẽ gửi lời chúc lành đến không gian sống của mình. Với cô, điều này giúp tập trung vào cảm giác tích cực khi dọn dẹp, như thể mình đang thổi bừng lên nguồn năng lượng tươi mới, biến công việc thường ngày trở thành một hành động đầy niềm vui và ý nghĩa.
Nhiều người khác lại thích tạo nghi thức sau khi hoàn tất việc nhà. Jennifer chẳng hạn, chia sẻ rằng cô thường đốt một ngọn nến khi mọi thứ đã sạch sẽ tinh tươm. “Giống như một điểm nhấn kết thúc, một cách ăn mừng nho nhỏ. Rất dễ chịu!” – cô nói.
Một số Joyspotters còn lồng ghép những khoảnh khắc chánh niệm hay lòng biết ơn vào chính việc nhà: họ thầm cảm ơn vì có một mái ấm để chăm sóc, hay có quần áo để gấp gọn. Làm như vậy giúp ta bớt tập trung vào công việc cụ thể, mà hướng suy nghĩ về những niềm hạnh phúc lớn lao hơn, giản dị nhưng rất đỗi quý giá.
7. Vây quanh mình bằng những điều bạn yêu thích
Một cách khác để việc nhà bớt buồn chán? Đừng cố chăm sóc những món đồ mà bạn không thật sự yêu thích hay muốn giữ lại. Claudie, một Joyspotter, chia sẻ: “Điều đã giúp tôi rất nhiều là đảm bảo rằng trong nhà, trong tủ bếp, hay trong tủ đồ của tôi chỉ có những thứ tôi thật sự thích. Tôi trưng bày những món đồ nhiều màu sắc, xinh xắn, và cảm thấy rất vui khi giữ chúng gọn gàng. Như vậy, tôi không còn tốn thời gian dọn dẹp những thứ vốn đã khiến mình khó chịu nữa!”
Khi mua sắm, ta thường chỉ nghĩ đơn giản rằng đó là những món đồ vật. Nhưng thật ra, mỗi món đồ bạn sở hữu đều là một “cam kết” cho những khoản đầu tư trong tương lai, thời gian bạn phải dành ra để giặt, lau, sửa, bảo quản, hay thậm chí chỉ là nhìn thấy nó mỗi ngày.
Nếu bạn sống giữa những món đồ mình không thích, bạn sẽ có cảm giác công sức bỏ ra là vô nghĩa. Nhưng nếu xung quanh bạn toàn những thứ khiến bạn mỉm cười, như Claudie nói, thì việc nhà tuy không biến mất, nhưng công sức bạn bỏ ra sẽ trở nên đáng giá và đầy ý nghĩa.
Đôi khi, những vật mình yêu thích còn có thể giúp ta tập trung hơn khi làm việc. Lindsey, chẳng hạn, đặt vài chậu cây xanh gần bồn rửa bát để có gì đó vui mắt mà nhìn trong lúc rửa chén. Thay vì chỉ nhìn vào bức tường trống rỗng, cô biến khu vực làm việc thành không gian nhỏ ngập tràn niềm vui.
8. Nhận ra rằng: “Ổn thôi” là đủ rồi
Cuối cùng, nhiều Joyspotters cho rằng đôi lúc, điều quan trọng nhất chính là hạ thấp tiêu chuẩn một chút. “Ổn là đủ rồi” – Hinda viết, và chia sẻ rằng đây gần như đã trở thành câu thần chú của cô, một người luôn theo đuổi sự hoàn hảo.
Với những ai thuộc tuýp A (nghiêm túc, cầu toàn), việc “hạ tiêu chuẩn” nghe cứ như một sự thất bại. Nhưng thật ra, đó chỉ là cách bạn ưu tiên điều quan trọng hơn.
Bạn có thể luôn giữ cho sàn nhà sạch bóng không tì vết. Nhưng hãy tự hỏi: liệu điều đó có còn quan trọng với bạn khi bạn bước sang tuổi 80? Nếu có, thì xin mời, hãy cứ tiếp tục lau chùi không mỏi mệt.
Nhưng với phần lớn chúng ta, bớt đi một chút hoàn hảo trong công việc nhà lại có thể giúp ta có thêm thời gian để nhấm nháp một bữa ăn ngon, ngắm hoàng hôn hay dành trọn tâm trí cho một dự án yêu thích.
Suy cho cùng, những việc nhà ta làm mỗi ngày đều góp phần giữ cho bản thân và tổ ấm được sạch sẽ, khỏe mạnh, an toàn, để ta có thể làm những điều mang lại niềm vui. Vậy nên, nếu “tối giản hóa” đôi chút mà ta có thêm thời gian để sống trọn vẹn và vui vẻ hơn, thì đó rõ ràng là một sự đánh đổi đáng giá.
Nguồn: https://ideas.ted.com/8-ways-to-add-some-joy-to-your-most-dreaded-chores/
Theo tamlyhoctoipham.com