Với một kẻ ái kỷ (Narcissist) thì mối quan hệ được xem như cuộc giao dịch, mua và bán. Mục đích là để đạt được điều bạn muốn với giá thấp nhất. Đó là một tư duy kinh doanh lấy bản thân làm trung tâm. Trong các mối quan hệ, người ái kỷ tập trung vào mục tiêu của họ. Với đàn ông ái kỷ, đó thường là tình dục hay có được một cô gái xinh đẹp kề bên. Một phụ nữ ái kỷ thì có thể tìm kiếm quà tặng vật chất, tình dục, được phục vụ, và/hoặc một sự tán tỉnh ngông cuồng.
Ý định của kẻ ái kỷ
Điều quan trọng là cần hiểu được ý định của kẻ ái kỷ. Họ xem các mối quan hệ như phương tiện để đạt được thứ họ muốn, mà không cần bận tâm đến cảm giác của người khác. Mối quan tâm duy nhất của họ là những gì họ có thể lấy được từ mối quan hệ. Mối quan hệ bị lợi dụng để vuốt ve cái tôi của họ và trao cho họ những thứ mà họ coi trọng, chẳng hạn như địa vị, quyền lực, sự chú ý tích cực, lòng tự tôn và tình dục. Bạn phải có thứ gì đó cho đi để được nhận lại. Họ chỉ bị thúc đẩy bởi điều đó, và không hứng thú với bạn với tư cách là một con người hoặc làm việc gì cho bạn mà không nhận được lợi ích gì đó. Một sự cam kết, quan tâm và thân mật duy nhất, dành riêng cho nhau mà hầu hết chúng ta đều kiếm tìm trong các mối quan hệ bị xem là nhược điểm đối với một kẻ ái kỷ, họ thích để ngỏ mọi phương án. Tình dục và sự thân mật thường không gắn kết với nhau. Mối quan hệ với một người ái kỷ sẽ không bao giờ phát triển thành mối quan hệ Anh-Em hay thậm chí là mối quan hệ dựa trên tình yêu.
Những kiểu tình yêu
Plato mô tả về 7 kiểu tình yêu: Eros là tình yêu đam mê, lãng mạn và thể xác; Philautia là tình yêu bản thân, bao gồm lòng tự trọng lành mạnh, và sự kiêu ngạo lành mạnh; Ludus là tình yêu trìu mến, vui vẻ và không cam kết; Pragma là tình yêu thực dụng, tập trung vào khả năng tương hợp lâu dài và những mục tiêu chung. Tình yêu Philia là tình bạn; Storge là tình cảm gia đình và cha mẹ, dựa trên sự quen thuộc và phụ thuộc; Agape là tình yêu tâm linh và vô điều kiện sâu sắc, bao gồm lòng vị tha và tình yêu đối với những người xa lạ, với thiên nhiên và Chúa trời.
Những dấu hiệu của Chơi trò chơi
Nghiên cứu cho thấy kiểu tình yêu của kẻ ái kỷ là tình yêu Ludus, và mục tiêu của họ là tận hưởng khoái lạc mà không cam kết. Họ đang chơi một game và giành chiến thắng là mục tiêu. Điều này tạo ra sự cân bằng hoàn hảo để thỏa mãn nhu cầu của họ từ nhiều người, mà không có nhiều đòi hỏi lên họ cần phải thân mật hoặc phải đáp ứng những nhu cầu khác của (nhiều) người tình của họ. (Cần lưu ý rằng nghiên cứu này được làm với các sinh viên đại học, ai có thể vượt qua những xu hướng này thì trưởng thành hơn.)
Một số ví dụ của việc chơi trò chơi
Khó tiếp cận hoặc ghosting (lặn mất tăm, dừng liên lạc mà không có lời giải thích)
Trò chơi nồng ấm và lạnh nhạt; ví dụ: theo đuổi rồi sau đó tỏ thái độ xa cách, như chậm trả lời tin nhắn hay điện thoại, hoặc chỉ gửi tin nhắn cụt lủn, bâng quơ
Đưa ra những lời hứa hẹn mà họ không thể hoặc không giữ lời
Nói dối hoặc không thể tin tưởng và khó xác định rõ nguyên do
Rất quyến rũ và tiến rất nhanh lúc mới quen nhau
Từ chối thảo luận về mối quan hệ
Tán tỉnh trước mặt bạn
Che giấu bạn với gia đình và bạn bè
Kỳ vọng bạn đọc được suy nghĩ (phụ nữ làm điều này nhiều hơn)
Thu lại tình cảm hoặc tình dục
Đổ lỗi cho bạn và đóng vai nạn nhân
Không gọi điện hay nhắn tin trước
Chơi Trò chơi và Tình yêu
Kỹ năng xã hội tốt cho phép họ tạo được ấn tượng ban đầu tốt. Họ hấp dẫn, quyến rũ và tràn đầy năng lượng, nghiên cứu tiết lộ rằng họ sở hữu trí tuệ cảm xúc giúp họ nhận ra, bộc lộ, hiểu, và kiểm soát được cảm xúc. Trên thực tế, một nghiên cứu cho biết rằng hầu hết mọi người đều thích người ái kỷ khi lần đầu gặp mặt họ. Chỉ sau 7 lần gặp thì họ mới bắt đầu nhận ra mặt xấu xa của người ái kỷ và thay đổi quan điểm của mình. Nhiều người ái kỷ rất lão luyện trong việc quyến rũ và làm vui lòng mọi người. Không ai xem họ là kẻ nhàm chán cả!
Bạn rất dễ bị quyến rũ bởi sự hào phóng, bày tỏ tình yêu, xu nịnh, tình dục, sự lãng mạn, và hứa hẹn cam kết. Đây là cách mà kẻ ái kỷ thao túng bạn để đạt được mục đích của họ. Họ khoe khoang về bản thân để nhận được sự ngưỡng mộ, tình yêu và hài lòng. Những người đồng phụ thuộc (codependent) với lòng tự trọng thấp là những mục tiêu dễ nhắm vào. Bạn cũng có thể rơi vào cái bẫy lý tưởng hóa họ, hy sinh nhu cầu của bản thân và dần dần chịu đựng hành vi bạo hành và vị kỷ ngày càng gia tăng của họ.[Tìm đọc cuốn sách tội phạm học về mối quan hệ đồng phụ thuộc: Ngừng lệ thuộc - tác giả Melody Beattie]
Kẻ ái kỷ có thể là người tình có tài thuyết phục. Một số chơi trò ném bom-tình yêu bằng cách bày tỏ tình yêu dồn dập đến bạn bằng quà cáp vật chất, những lời mùi mẫn và âu yếm. Dù một số vẫn sống độc thân thì kẻ ái kỷ thường kết hôn và phát triển thứ tình yêu Storge hoặc Pragma. Nhưng điều đó không thể ngăn họ ngừng tìm kiếm cảm giác phấn khích của việc liên tục chơi đùa với những cuộc chinh phục tình ái mới. Họ có thể không cố tình nói dối khi bị đối chất, nhưng họ là bậc thầy lừa dối. Ví dụ, một kẻ ái kỷ có thể nói với bạn rằng bạn là bạn trai của cô ta, nhưng rồi sau đó bạn lại phát hiện ra cô ta còn có một “bạn trai” khác nữa, và cô ta sẽ phủ nhận việc mình từng nói dối. Anh ta nói sẽ phải làm việc muộn tại văn phòng, nhưng bỏ qua chuyện anh ta đã có một bữa tối lãng mạn với nhân tình. Kẻ ái kỷ cũng có những đặc điểm thái nhân cách bất chính và tội phạm nguy hiểm hơn. Họ có khả năng gaslighting (một hình thức lạm dụng tâm lý hoặc cảm xúc, trong đó kẻ lạm dụng sử dụng thông tin bị bóp méo, thiếu sự thật khiến nạn nhân ban đầu lo lắng, bối rối rồi dẫn đến nghi ngờ những suy nghĩ, giá trị, trí nhớ, óc phán đoán của mình và mất dần đi cảm nhận về thực tế), lợi dụng và hành vi phạm tội.
[Tìm đọc cuốn sách tội phạm học về gaslighting: Hiệu Ứng Đèn Gas - tác giả Robin Stern]
Kẻ ái kỷ coi trọng quyền lực hơn sự thân mật. Họ ghét tính dễ bị tổn thương, thứ mà họ xem là yếu đuối. Để duy trì sự kiểm soát, họ né tránh sự thân mật và thích chiếm ưu thế và tỏ ra trên cơ người khác. Do đó, chơi trò chơi tạo ra sự cân bằng hoàn hảo, vừa thỏa mãn được nhu cầu của họ và để ngỏ các lựa chọn để tán tỉnh hoặc hẹn hò với nhiều đối tác.
[Tìm đọc cuốn sách về Tính dễ bị tổn thương: Model Quyến Rũ Phái Đẹp Bằng Cả Chân Tình - Mark Manson]
Khi họ mất hứng thú và quyết định trò chơi đã kết thúc thì sẽ thật tàn khốc đối với người yêu của họ. Cô ấy không thể hiểu nổi chuyện gì đã xảy ra và vẫn còn yêu hắn. Chuyện chia tay đặc biệt khó khăn trong giai đoạn yêu đương nồng nàn, khi đam mê còn rất mãnh liệt. Bị bỏ rơi sau khi được ‘ném bom tình yêu’ có thể khiến bạn tình bị sốc. Họ thấy hoang mang, thất vọng, và cảm giác như bị phản bội. Nếu mối quan hệ vẫn tiếp tục thì cuối cùng họ sẽ nhìn thấu được lớp vỏ quyến rũ của kẻ ái kỷ.
Kẻ ái kỷ có thể nảy sinh cảm xúc tích cực đối với bạn tình, nhưng nếu thiếu tình yêu sâu sắc thì họ thiếu động lực để duy trì cái vỏ bề ngoài và sự lãng mạn của mình. Đó là lúc khởi động quá trình bới móc bắt lỗi. Họ có thể trở nên lạnh lùng, hay chỉ trích và tức giận, đặc biệt khi mọi việc không theo ý họ. Cuối cùng, họ phải tìm kiếm nguồn nuôi dưỡng cho tính ái kỷ của họ ở nơi khác.
Phải làm gì
Bạn có thể thực hiện các bước sau đây để bảo vệ bản thân không trở thành nạn nhân trong trò chơi của kẻ ái kỷ và thay đổi động năng của mối quan hệ. Nếu vẫn không được cải thiện thì hãy can đảm mà từ bỏ, nhưng việc bị bỏ rơi cũng đau đớn không kém.
- Kiến thức là sức mạnh. Không chỉ là thông tin về chứng ái kỷ, mà bạn hãy tìm hiểu về đối tượng hẹn hò của mình trước khi bắt đầu mơ mộng về một tương lai yêu đương lãng mạn và trao gửi con tim. Hãy chú ý đến lời nói và hành động theo thời gian, chứ không chỉ mấy lời phỉnh nịnh và yêu đương ngọt ngào. Nếu bạn thấy băn khoăn hay nghi ngờ thì hãy tin vào trực giác của mình.
- Tránh xa đối tượng hẹn hò mà không trả lời, có vẻ như quá bận rộn, không rảnh rang hay thiếu hứng thú với bạn.
- Hãy nói về hành vi tạo khoảng cách. Chia sẻ cảm xúc của bạn và tìm hiểu xem chuyện gì đang diễn ra. Bạn có thể phát hiện ra đối tượng mà bạn hẹn hò đang gặp người khác, chỉ muốn “vui vẻ” hoặc không muốn cam kết.
- Kiểm soát và đối chất hành vi xấu, ví dụ như tính không đáng tin, hay chỉ trích và thô lỗ. Điều này đòi hỏi khả năng tin tưởng vào cảm giác của bạn, trở nên quyết đoán và đặt ra ranh giới. Đối đầu không phải là tối hậu thư. Mà thay vào đó, hãy học cách làm điều này một cách chiến lược.
- Dừng sẵn sàng 24/7. Nếu bạn là đàn ông thì hãy kiềm chế bản thân và đừng gọi điện hay nhắn tin nhiều lần trong ngày khi hai người mới quen nhau. Nếu bạn là phụ nữ thì đừng theo đuổi đàn ông! Ngừng gọi điện hay nhắn tin cho anh ta trước. Nếu anh ta biến mất thì bạn có thể đối mặt với điều đó, nhưng tóm lại là hành vi của anh ta nói lên nhiều điều. Hãy bỏ qua và bước tiếp. Hãy nhớ, ngoài biển không chỉ có những con cá khác, còn đây là con cá độc hại!
Dịch bởi Thợ săn tiền thưởng
Theo tamlyhoctoipham.com