Chúng ta đang sống trong một thế giới đầy rẫy bất bình đẳng xã hội. Khoảng cách giữa những người siêu giàu và những người nghèo khó ngày càng rộng mở. Và sự chênh lệch về tài sản ấy len lỏi vào mọi ngóc ngách của cuộc sống.
Một nghiên cứu đã tìm ra nguồn gốc của thái độ này. Kết quả gây sốc cho thấy, những đứa trẻ một tuổi rưỡi đã có xu hướng thích những người mà chúng cho là giàu có. Chúng cũng có nhiều khả năng giúp đỡ những người thuộc tầng lớp giàu có hơn.
Nghiên cứu đã phát hiện điều gì?
Nghiên cứu so sánh trẻ từ 11 đến 13 tháng và trẻ từ 14 đến 18 tháng qua hai bài kiểm tra: một bài giúp đỡ và một bài đánh giá. Trong khi nhóm trẻ nhỏ hơn (khoảng một tuổi) không thể hiện sự ưu tiên nào trong việc đánh giá hay giúp đỡ, nhóm trẻ lớn hơn lại có xu hướng yêu thích những người giàu.
Sự so sánh với nhóm trẻ nhỏ hơn cũng cho chúng ta manh mối về việc liệu sự thiên vị này có xuất phát từ thái độ tích cực đối với người giàu hay sự không thích người nghèo. Có vẻ như là sự không thích hơn.
Trẻ một tuổi rưỡi không giúp đỡ hay có cái nhìn tích cực hơn với người giàu so với nửa năm trước. Nhưng chúng lại ít giúp đỡ và ít tích cực hơn với người nghèo. Vậy nên, thông điệp chính xác từ nghiên cứu này có thể là trẻ một tuổi rưỡi đã có thành kiến với người nghèo.
Những thái độ này từ đâu mà có?
Một câu hỏi lớn mà nghiên cứu này chưa giải đáp—và cũng rất khó khăn để làm rõ—là nguồn gốc của sự tiêu cực này đối với người nghèo từ rất sớm. Một cách nhìn ảm đạm có thể cho rằng thành kiến chống người nghèo này là bẩm sinh—và chắc chắn sẽ có những bài báo khoa học đại chúng đưa tin theo cách này. Nhưng điều đó không phải là cách duy nhất hay thuyết phục nhất để hiểu kết quả.
Điều quan trọng là trẻ bắt đầu phân biệt giữa người giàu và người nghèo từ 14 đến 18 tháng tuổi, đúng lúc khả năng nhận thức xã hội bắt đầu phát triển. Vậy nên, một lý do hợp lý hơn để tìm ra nguồn gốc của thái độ này là trẻ nhỏ bị ảnh hưởng mạnh mẽ bởi cách mà người chăm sóc của chúng phản ứng với những người giàu và nghèo. Trẻ một tuổi nhạy cảm ít hơn với cách mà người chăm sóc của chúng đối xử với người khác so với trẻ một tuổi rưỡi.
Nói một cách đơn giản, có thể trẻ 18 tháng hành xử khác với người nghèo vì chúng chú ý nhiều hơn đến cách mà người lớn đối xử với người nghèo. Rất nhiều điều đã được viết về việc giai cấp và tình trạng tội phạm kinh tế xã hội của con người ảnh hưởng đến hành vi của chúng ta theo những cách tinh vi—thường là những cách mà chúng ta thậm chí không nhận ra.
Thông điệp chính: Trẻ nhỏ nhận thấy cách chúng ta đối xử với người khác
Chúng ta không phải lúc nào cũng kiểm soát được hành vi của mình khi gặp gỡ những người giàu hoặc nghèo. Nhưng trẻ em lại rất nhạy cảm với cả những tín hiệu nhỏ nhất. Nghiên cứu này có thể xem như một lời cảnh báo về việc con cái chúng ta học hỏi từ chúng ta nhiều như thế nào—và không phải mọi điều chúng học đều là điều mà chúng ta nên tự hào.
Hình ảnh: Joshua hlschr/pexels.com
Nguồn: Why Toddlers Treat Rich People Better Than Poor People | Psychology Today
Theo tamlyhoctoipham.com