Bạn có cảm thấy bị mắc kẹt trong nhân cách bạn sinh ra, tiếc rằng bản thân không phải người thích đi ra ngoài, không phải người lạc quan hay chỉ đơn giản là thân thiện hơn với người khác? Có phải bạn từng lo sợ rằng, khi bạn già đi, bạn sẽ không đạt tới những mục tiêu như bạn muốn ở trên? Nhiều người tin vào câu nói cổ xưa của nhà tâm lý học nổi tiếng William Jame, khẳng định rằng tính cách cố định và không thể thay đổi vào tuổi 30. Hoặc bạn có thể theo quan điểm của Freud rằng tính cách chỉ có thể thay đổi trong khoảng 5 tuổi (hoặc 12 tuổi). Dù theo cách nào, bạn có lẽ sẽ chán nản và thất vọng vì không bao giờ trở thành loại hình như bạn mong muốn.
Tuy nhiên, từ một góc độ khác, động lực để thay đổi nhân cách có thể là cảm hứng cần thiết để bạn thúc đẩy phát triển bản thân. Bước khó khăn nhất trong quá trình thay đổi này là xây dựng nhận định rằng sự thay đổi khiến bạn hạnh phúc hơn. Sau khi đưa ra quyết định, bạn bắt tay vào việc “tái cấu trúc” bản thân để đạt được những đặc điểm mà bạn mong muốn. Điều duy nhất khiến bạn thất bại là suy nghĩ rằng nhân cách của bất cứ ai cũng không thể thay đổi
Quay về tập phim hồi tháng 4 năm 2016 liên quan đến Donald Trump trong khoảng thời gian ông tranh cử tổng thống Mỹ. Sau chiến thắng tại tiểu bang New York, cố vấn của Trump tuyên bố rằng ông sẽ dần ổn định hơn trong “nhân cách Tổng thống”. Ông ấy sẽ trở nên tử tế hơn, lịch thiệp hơn và cẩn trọng hơn trong suy nghĩ, nhận xét hay thái độ cư xử. Thông báo này đã dẫn đến sự hoài nghi đáng kể trong số các nhà phân tích chính trị, những người tự cho rằng nhân cách là không thể thay đổi. Bề ngoài, Trump có vẻ nhẹ nhàng và biết suy nghĩ hơn, họ lập luận, nhưng phong cách hung hăng và hiếu chiến thì không thể thay đổi. Trên thực tế, quyết định thay đổi của Trump chỉ kéo dài 1-2 ngày. Chẳng bao lâu, ông tuyên bố rằng nếu dự tính xây dựng một hình ảnh Tổng thống phù hợp với kỳ vọng của mọi người hơn thì ông sẽ không bao giờ có được vị trí như hiện tại. Việc Trump không sẵn sàng thay đổi hoặc không thể thay đổi chỉ củng cố hơn niềm tin của mọi người về việc không ai có thể thực sự thay đổi, ngay cả khi họ tin vào điều đó. Như trường hợp của Trump thay đổi trong thời gian ngắn , đó là bởi lợi thế có sẵn nên ông ta làm được vậy.
Củng cố quan điểm về nhân cách cố định là một điểm chung không chỉ của James, Freud và Trump, mà còn là một trong những lý thuyết phổ biến nhất trong lĩnh vực nghiên cứu nhân cách hiện nay. Theo mô hình 5 yếu tố tính cách (OCEAN), từ khái niệm ban đầu, bạn được xếp vào mức cao hoặc thấp của năm yếu tố lớn, mỗi yếu tố lớn lại được chia thành 6 yếu tố nhỏ. Mỗi phần trong nền tảng tâm lý của bạn cấu thành dựa trên 30 yếu tố này. Bạn là một đứa trẻ nhút nhát? Bạn gần như mặc định bản thân trở thành người hướng nội. Bạn không bao giờ sắp xếp giường chiếu dù bị mẹ nhắc nhở liên tục? Sau đó bạn bị đánh giá điểm “tận tâm” (conscientiousness) khá thấp và sẽ luốn sống trong cẩu thả.
May mắn thay, quan điểm rằng tính cách bất biến đang thay đổi. Nghiên cứu về sự lão hóa dựa trên mô hình năm yếu tố (Terracciano và cộng sự, 2005) rằng một số đặc điểm tính cách và các khía cạnh của những đặc tính này có thể thay đổi theo thời gian. Một phần lý do của sự thay đổi do cuộc sống diễn ra trong quá trình lớn lên. Số lượng những người được đánh giá cao trên các đặc điểm ít mong muốn hoặc cho rằng đặc tính đó không lành mạnh giảm dần trên mức đo lường dân số các năm sau đó. Những người này có nguy cơ tử vong cao bởi những thói quen độc hại (một phần xuất phát từ đánh giá thấp của xã hội với tính cách của họ – nd). Một số người thuộc diện “ít tận tâm” (conscientiousness) chết bởi các thói quen sinh hoạt không lành mạnh. Những người có chỉ số tâm lý bất ổn cao (neuroticism) dễ nghiện rượu và chất kích thích dẫn đến tử vong. Điều này gia tăng tỷ lệ những người tận tâm, dễ chịu và cảm xúc ổn định ở tuổi trưởng thành.
Lý thuyết cho rằng sự thay đổi nhân cách là có thể đạt được, đã được thử nghiệm trong thí nghiệm thực hiện bởi nhà tâm lý học Urbana-Champaign Nathan Hudson và Christopher Fraley (2015) thuộc Đại học Illinois. Sinh viên trong khóa học tâm lý nhân cách đã tham gia 16 tuần can thiệp sâu. Tại đó, họ đã được huấn luyện thực hiện những thay đổi họ mong muốn trong tính cách dựa trên năm yếu tố cơ bản. Khi bắt đầu, những sinh viên tham gia đều chắc chắn rằng họ muốn nâng cao hơn các đặc tính mà họ bị đánh giá thấp ban đầu. Trên thực tế, những người muốn thay đổi về tính hướng ngoại đã thực sự trở nên hướng ngoại hơn. Những yếu tố khác cũng có biểu hiện thay đổi (ngoại trừ yêu tố “sẵn sàng trải nghiệm” (openness to experience)).
Đánh giá chung, những người tham gia thí nghiệm có sự thay đổi ở các yếu tố về sự ổn định cảm xúc, tính dễ chịu và sự tận tâm, nhưng sự chuyển đổi từ hướng nội sang hướng ngoại vẫn thể hiện mạnh mẽ nhất. Những người muốn trở nên hướng ngoại đã học cách để hành động theo cách hướng ngoại hơn. Đổi lại, những hành vi hướng ngoại của họ dường như làm thay đổi cách đánh giá của họ chính bản thân mình.
Chìa khóa để thay đổi, như Hudson và Fraley ghi nhận, là đưa ra một kế hoạch cụ thể để thay đổi hành vi cụ thể. Đừng chỉ nói rằng “tôi sẽ cởi mở hơn và hòa đồng hơn”. Thay vào đó, hãy chọn một ngày nhất định, bắt đầu tương tác với một người khác mà bạn không biết rõ. Gọi cho người bạn vừa gặp và sắp xếp đi đâu đó với nhau. Sự can thiệp thay đổi sẽ không có hiệu quả nếu bạn chỉ đại khái. Hiệu quả chỉ đến khi thực sự có hành động thực tế.
Một khi bạn bắt đầu thay đổi những hành vi đó, bạn sẽ bắt đầu thay đổi cách bạn nhìn nhận chính mình. Sự thay đổi trong đánh giá bản thân có thể thay đổi nhân cách. Bạn chuyển từ câu chuyện “Tôi luôn là người hướng nội” sang “Tôi thường có những hành vi hướng nội”. Nhìn nhận bản thân như là người kiểm soát tính cách của bạn hơn là bị điều khiển bởi nó.
Tựu trung lại, việc thay đổi đòi phải bước ra khỏi vùng an toàn của nhân dạng mà ta từng nghĩ ta thuộc về. Nếu bạn muốn thay đổi nhân cách của mình, hãy chịu trách nhiệm về quá trình đó bằng cách tập trung vào những hành vi có thể thay đổi cách định nghĩa về bản thân bạn. Cuối cùng giúp bạn hạnh phúc hơn với những gì bạn có.
Bản quyền nguyên tác: Ph.D Susan Krauss Whitbourne
Biên dịch: Tri Tâm thư quán - http://tritamthuquan.com/.../nguoi-huong-noi-co-the-thay.../
==================================================
Lời người dịch: Người dịch bài này không cổ súy hướng ngoại hay kêu gọi người hướng nội phải trở nên hướng ngoại. Hướng ngoại hay hướng nội về bản chất khác nhau ở cách thức bạn lấy năng lượng từ môi trường bên ngoài hay bên trong. Những thay đổi mang tính hướng ngoại này thể hiện nhiều qua hành vi giao tiếp xã hội, nhằm giúp các bạn hòa nhập tốt hơn và tìm được nhiều cơ hội hơn trong cuộc sống. Điều đó không có nghĩa là bạn phải thay đổi bản chất cốt lõi của tính hướng nội/hướng ngoại bằng việc nạp năng lượng từ môi trường nào. Ở bài viết này, khuyến khích những người muốn thay đổi bản thân rằng việc rèn luyện có thể giúp bạn thay đổi được. Động lực từ bên trong bạn coi việc thay đổi là hạnh phúc mà không phải chạy theo bất cứ giá trị nào khiến bạn mệt mỏi. Nếu bạn là một người hướng nội hoàn toàn và không thích đi ra ngoài, bạn không cần thiết phải thay đổi chỉ vì xã hội hiện đại đề cao sự hướng ngoại. Chọn cho mình một công việc và lối sống phù hợp với nhu cầu của bản thân, để sống cuộc đời khỏe mạnh và hạnh phúc như bạn muốn.
Nguồn: https://www.psychologytoday.com/us/blog/fulfillment-any-age/201604/can-introvert-ever-change?fbclid=IwAR37Z3oTQ2WiWfbd8u6dbd3ShWe7UIFG6qzWQgUM8_mLA9VROocnrBZAHr8
Theo tamlyhoctoipham.com