Bác sĩ tâm lý học Heidi Horsley, giám đốc điều hành và đồng sáng lập của Open to Hope Foundation (Mỹ) cho biết, mất cha mẹ là trải nghiệm thay đổi cuộc đời, đánh dấu sự kết thúc của một mối quan hệ xuất hiện từ khi ta chào đời. Cho đến khi điều đó xảy ra, chúng ta đều không biết cuộc sống sẽ ra sao. "Họ ra đi gây chấn thương tinh thần, dù là đột ngột hay đã chuẩn bị sẵn tâm lý", Horsley nói.
Sở dĩ sự ra đi của cha mẹ gây tổn thương tâm lý vì họ ở bên ta ngay từ thuở lọt lòng, tạo nên bản sắc cho mỗi đứa con.
Nghiên cứu "Cái chết của cha mẹ và sức khỏe tâm lý, thể chất của người trưởng thành" đăng trên thư viện Y khoa Mỹ cho thấy, những đứa con rơi vào tình trạng khó ngủ, khó tập trung trong công việc và hòa đồng với mọi người, đồng thời phản ứng cảm xúc mạnh mẽ từ một đến năm năm sau khi mất cha mẹ. Một nghiên cứu khác cho thấy mất cha mẹ khiến con người có nguy cơ suy giảm sức khỏe thể chất và tinh thần, gặp vấn đề về lòng tự trọng và suy giảm hạnh phúc.
Tất nhiên, không phải ai mất cha mẹ cũng trải qua điều này, nhưng các nghiên cứu nhấn mạnh mức độ khó khăn khi đối diện với cái chết của đấng sinh thành.
Ảnh minh họa: Maryanne Gobble/Stocksy
Nếu mất cha hoặc mẹ, đây là một số điều có thể giúp bạn đối phó.
Nhận ra đau buồn thể hiện ở nhiều cảm xúc khác nhau
Người mất cha mẹ có thể gặp phải những cảm giác như: hoài nghi, sầu não, khát khao, thất vọng, lo lắng và không tập trung.
Theo nhà tâm lý học lâm sàng Carla Marie Manly, phản ứng tự nhiên của một số người trước nỗi đau là kìm nén để tỏ ra mạnh mẽ. Họ thấy cần chuyển sang các việc khác như uống rượu hoặc giải trí để khỏa lấp. Nhưng nếu không có không gian để đối diện với cảm xúc thật, thì cách này không giúp bạn đối phó và vượt qua những gì đang chịu đựng.
Hơn nữa, việc kìm nén hoặc ngăn cản có thể khiến những cảm xúc không được giải quyết bùng phát, thậm chí khiến bạn sống khép kín hơn.
Cho phép bản thân đau buồn (đối mặt với nỗi đau) sẽ kích hoạt quá trình chữa lành bên trong cơ thể. Nó làm cho bạn mạnh mẽ hơn khi buộc phải tìm cách đối phó và sống với nỗi đau.
Tìm người hỗ trợ
Alexandra Kennedy, một nhà trị liệu hôn nhân và gia đình (ở California) khuyên nên tìm người có thể hỗ trợ mình như thành viên gia đình, bạn bè hay chuyên gia. Một nghiên cứu đăng trên tạp chí nghiên cứu Lão khoa (Mỹ) cho thấy với cả thanh niên và người trung niên mất cha mẹ, tư vấn và hỗ trợ từ những người thân giúp ích rất nhiều.
Viết thư cho bố mẹ
Khi ai đó bạn biết qua đời, khả năng cao có điều gì đó bạn chưa thể nói hoặc giải quyết với người đó. Một số hối tiếc vì cãi vã hoặc không nói chuyện với cha mẹ. Những người khác thấy buồn khi cha mẹ bỏ lỡ lễ tốt nghiệp, đám cưới hoặc sự kiện đặc biệt khác.
Hãy thử viết một lá thư tập trung vào những điều bạn chưa được nói, những điều bạn muốn cảm ơn, những điều hối tiếc.
Cho phép bản thân gặm nhấm nỗi đau từng chút một
Mọi người thường sai lầm rằng bạn sẽ vượt qua đau buồn và nó sẽ kết thúc. Tuy nhiên, nỗi đau mất cha mẹ khó biến mất hoàn toàn. Bạn phải chấp nhận mất thời gian dài để học cách sống chung.
Kennedy khuyên nên dành một khoảng thời gian nhỏ cho nỗi đau để học cách đối phó với nó. "Hãy dành 20 phút mỗi ngày trong một không gian để đau buồn một mình. Hãy than khóc, cho phép bản thân cảm nhận trọn vẹn nỗi đau buồn mà không kìm nén, sau đó cố gắng tiếp tục công việc trong ngày của mình như bình thường", ông khuyên.
Lên kế hoạch cho các ngày lễ, sinh nhật và ngày giỗ của cha mẹ
Năm đầu tiên không có cha mẹ bên cạnh vào những ngày lễ quan trọng dễ khiến bạn tủi thân. Lập kế hoạch trước cho những ngày quan trọng này có thể tạo ra sự khác biệt.
Chuyên gia gợi ý, bạn nên nâng cốc chúc mừng hoặc chuẩn bị bữa ăn yêu thích của cha mẹ để tưởng nhớ vào dịp sinh nhật người đó.
Chọn một cách để giữ cha mẹ luôn hiện hữu trong cuộc sống
De Sieno cho biết, một số gia đình để ảnh và vật kỷ niệm của cha mẹ quanh nhà để giữ cho ký ức về họ luôn tươi mới trong cuộc sống hàng ngày.
Bạn cũng có thể trồng những bông hoa yêu thích của cha mẹ trong vườn. Tiếp tục thực hiện những sở thích và công việc mà cha mẹ bạn thấy có ý nghĩa, chẳng hạn như tình nguyện, may vá, câu cá hoặc phục vụ cộng đồng. Xem và đọc những cuốn sách tội phạm học hoặc bộ phim yêu thích của cha mẹ bạn.
Tìm thấy ý nghĩa trong sự mất mát
Mất cha và anh trai là điều đã truyền cảm hứng cho Horsley thành lập một quỹ giúp đỡ những người khác tìm thấy ý nghĩa và mục đích sau mất mát. Việc giúp đỡ người khác giúp cô đương đầu với nỗi đau. Đó cũng là tâm nguyện cha muốn cô làm.
Với Kennedy, cái chết của cha là động lực khuyến khích cô nghiên cứu về nỗi đau buồn và đưa ra lời khuyên về vấn đề này trong nhiều thập kỷ sau đó. "Bất cứ khi nào tôi nói chuyện hoặc dạy một lớp, tôi đều cảm thấy cha tôi ở đó", Kennedy nói.
Nhật Minh (Theo everydayhealth)
Theo tamlyhoctoipham.com