Mỗi mối quan hệ đều khơi dậy những cung bậc cảm xúc, nhưng không gì sánh được với cảm giác mãnh liệt của một tình yêu chớm nở. Một bài nghiên cứu kinh điển từ năm 1998, được công bố trong Handbook of Social Psychology, khẳng định rằng sức hút chính là yếu tố vừa cần thiết, vừa đủ để thúc đẩy những tương tác lãng mạn.
Ở giai đoạn đầu của một mối tình, sự hấp dẫn là động lực chính, khơi gợi sự quan tâm và chiếm lĩnh tâm trí bạn. Dù cảm xúc chạm đến trái tim, nhưng chính tâm trí chúng ta lại tô điểm những kết nối ấy bằng sự hứng khởi và say mê, khiến những ngày đầu yêu đương trở nên bùng nổ cảm giác.
Dưới đây là ba hiện tượng tâm lý chính giải thích vì sao giai đoạn trăng mật lại kỳ diệu đến thế:
1. Hiệu ứng mới mẻ
Khi lần đầu gặp một người mà bạn cảm thấy hấp dẫn, mọi thứ về họ đều toát lên sự thú vị: từ những thói quen nhỏ nhặt, câu chuyện họ kể, sở thích độc đáo, thậm chí cả những trò đùa nhạt nhẽo.
Theo góc nhìn tâm lý, điều này có thể được lý giải bằng “hiệu ứng mới mẻ” (novelty effect), khi các kích thích mới lạ kích hoạt hệ thống khen thưởng trong não bộ, làm tăng tiết dopamine – loại hormone mang lại cảm giác hưng phấn.
Một nghiên cứu vào năm 2005, được đăng trên Journal of Neurophysiology, chỉ ra rằng tình yêu lãng mạn giai đoạn đầu gây ra trạng thái phấn khích tột độ, và hiện tượng này xuất hiện ở mọi nền văn hóa. Thú vị hơn, trạng thái này được cho là xuất phát từ bản năng tìm kiếm bạn đời trong thế giới động vật, đóng vai trò quan trọng trong hành vi sinh sản.
Source: Hannah Busing / Unsplash
2. Sự kích thích từ cảm giác không chắc chắn
Một yếu tố khác làm tăng tốc độ của giai đoạn trăng mật chính là sự bất định đi kèm với một mối quan hệ mới. Không biết mối quan hệ sẽ đi về đâu hay đối phương có thật lòng với mình không tạo ra một sự căng thẳng tâm lý – nhưng chính sự căng thẳng này lại vô cùng kích thích.
Hãy nghĩ đến một thí nghiệm từ năm 2010: các nữ sinh đại học được xem hồ sơ Facebook của những chàng trai đã xem qua hồ sơ của họ. Nhóm nghiên cứu cho các cô gái biết rằng: một số chàng trai thích họ rất nhiều, một số chỉ thích họ một chút, và số còn lại thì không rõ họ cảm thấy thế nào.
Kết quả thật bất ngờ: các cô gái bị thu hút nhiều nhất bởi những chàng trai không rõ cảm xúc của mình. Chính sự mơ hồ đã khiến họ suy nghĩ nhiều hơn, từ đó tăng mức độ hứng thú.
Nói cách khác, khi bạn không chắc chắn về cảm xúc của đối phương, não bộ sẽ gia tăng mức độ tập trung và gắn bó cảm xúc. Căng thẳng tâm lý này kích hoạt hệ thống khen thưởng trong não, kết hợp giữa lo lắng và phấn khích – giống như cảm giác hồi hộp khi lần đầu chơi tàu lượn siêu tốc.
Khi tâm trí bạn khao khát sự rõ ràng, nó sẽ hướng toàn bộ năng lượng vào mối quan hệ mới, khuếch đại cảm xúc của bạn lên mức cao nhất.
3. Sự mù quáng trước những "cờ đỏ"
Trong giai đoạn trăng mật, não bộ chúng ta có xu hướng tập trung vào những điểm tích cực của đối phương, đồng thời “làm ngơ” mọi dấu hiệu cảnh báo tiềm ẩn.
Sự chọn lọc này khiến bạn phóng đại những đặc điểm hấp dẫn và giảm thiểu những khiếm khuyết của họ. Để hiểu rõ hơn, hãy nghĩ về cách nỗi sợ vận hành: khi bạn sợ điều gì đó, tâm trí sẽ chỉ tập trung vào những thông tin củng cố nỗi sợ ấy.
Một nghiên cứu năm 2024, đăng trên Behavior Research Methods, khẳng định rằng trạng thái cảm xúc ảnh hưởng đến cách chúng ta chú ý – cụ thể, người lo lắng thường chú ý nhiều hơn đến thông tin tiêu cực.
Tương tự, khi bạn mơ về một tương lai tươi sáng cùng người ấy, tâm trí bạn sẽ chỉ tập trung vào những mặt tốt đẹp nhất của họ. Điều này giúp xây dựng mối liên kết cảm xúc mạnh mẽ hơn trong giai đoạn đầu của mối quan hệ, đặc biệt khi bạn đã đầu tư tình cảm sâu sắc và mong muốn họ trở thành một nửa lâu dài của mình.
Lời nhắn nhủ về “giai đoạn trăng mật”
Giai đoạn trăng mật không chỉ là một cơn lốc cảm xúc, mà còn là sự hòa quyện giữa tính mới mẻ, sự bất định và sự lý tưởng hóa. Tất cả tạo nên một hỗn hợp cảm giác mãnh liệt, khiến tình yêu mới trở thành một trải nghiệm khó quên.
Tuy nhiên, dù giai đoạn này có mê đắm đến đâu, nó cũng chỉ là tạm thời. Theo thời gian, sự mới mẻ dần nhạt phai, những điều không chắc chắn sẽ được giải đáp, và sự mù quáng trước “cờ đỏ” cũng sẽ giảm đi.
Điều này không hẳn là tiêu cực. Ngược lại, nó mở ra một không gian tự nhiên để tình yêu chuyển từ sự bùng nổ ban đầu sang sự ổn định của những kết nối cảm xúc sâu sắc hơn.
Hiểu được tâm lý phía sau giai đoạn trăng mật sẽ giúp bạn trân trọng sức hút đặc biệt của nó, đồng thời nhận ra rằng tình yêu đích thực không chỉ được xây dựng trên những tia sáng đầu tiên của sự hấp dẫn, mà còn là nền tảng bền vững của sự đồng hành và gắn bó lâu dài.
Nguồn: 3 Psychological Forces Behind "the Honeymoon Phase"
Theo tamlyhoctoipham.com